Masai Mara-conservancy biedt inspiratie voor Nederlands biodiversiteitsbeleid met terugkeer wolf

Het is precies één jaar geleden dat de AFAS Foundation en Stichting Back to Nature samen begonnen met de oprichting van een Community Wildlife Conservancy van 3.000 hectare in het Keniaanse Masai Mara-ecosysteem. Dit initiatief heeft als doel de Maasai-gemeenschap te versterken en de biodiversiteit in de regio te herstellen en beschermen. Sinds de start van het project rapporteren rangers niet alleen de terugkeer van wilde dieren, maar ook een significante verbetering in de toegang tot schoon drink- en irrigatiewater dankzij de aanleg van nieuwe dammen en waterputten. Het project heeft niet alleen lokaal impact, maar biedt ook waardevolle inzichten voor het Nederlandse natuurbeheer en biodiversiteitsbehoud, zeker met de komst van de wolf. Daarom komen AFAS Foundation en Stichting Back to Nature graag in contact met organisaties die zich hiermee bezighouden, om hun kennis en ervaringen te delen over het bevorderen van harmonie tussen mens en dier.

Bedreigd ecosysteem krijgt nieuwe kansen

Door privatisering en omheining van land zijn de afgelopen tien jaar in Kenia honderdduizenden hectare leefgebied van de inheemse Maasai, hun vee en wilde dieren verloren gegaan. Zo is Kenia in de afgelopen 30 jaar 70% van haar wildlife kwijtgeraakt. Dit verlies heeft geleid tot beperkte toegang tot water, gras en mineralen, met conflicten tussen mens en dier tot gevolg. AFAS Foundation en Stichting Back to Nature vinden deze constatering verdrietig, want eeuwenlang was er een bloeiend ecosysteem waar in harmonie samen werd geleefd. Zonder tegenmaatregelen dreigen zowel de Maasai-gemeenschap als vele diersoorten geen toekomst te hebben, en zal een eeuwenoude cultuur en biodiversiteit verdwijnen. Daarom hebben de organisaties hun krachten gebundeld om deze uitdagingen aan te pakken.

De organisaties blikken terug op een geslaagd eerste jaar. Sankale ole Ntutu, Maasai-gemeenschapsleider en natuurexpert, vertelt: “Het is fantastisch om te zien hoe het harde werk zijn vruchten afwerpt. We zien onze omgeving herstellen en groeien, iets waar ik lang van heb gedroomd. De samenwerking tussen Nederland en Kenia is dan ook een waardevolle uitwisseling van kennis en vaardigheden. Terwijl Nederland van ons kan leren hoe harmonieus samen te leven met wilde dieren zoals de wolf, leer ik in Nederland andere vaardigheden zoals watermanagement en zwemles om zo de Maasai-gemeenschap te ontwikkelen.”

Impact en vooruitgang

De eerste resultaten van het project laten zien dat de aanpak werkt. Sinds een lange tijd rapporteren rangers de terugkeer van wilde dieren zoals olifanten, giraffen, zebra's en antilopen. Ook een groep leeuwen is onlangs in het gebied waargenomen, wat extra voorzorgsmaatregelen vereist. Sankale legt uit: “Nu de hekken zijn verwijderd, hebben de leeuwen meer bewegingsvrijheid en komen ze dichterbij de Maasai-dorpen en hun vee. Om deze dieren te beschermen, houden rangers ’s nachts extra toezicht. Daarnaast helpt het om de leeuwen binnen het ecosysteem van zenders te voorzien, zodat hun locatie in realtime gevolgd kan worden. Zo kunnen ze teruggeleid worden naar de conservany als ze te dichtbij de bewoonde wereld komen. Een vergelijkbare aanpak zou ook toegepast kunnen worden op de wolf in Nederland.”

Daarnaast hebben de Maasai-families toegang gekregen tot basisvoorzieningen zoals schoon drinkwater dankzij nieuwe waterputten en dammen. Ook zorgen duurzamere kookstoven voor gezondere leefomstandigheden en minder ontbossing. Hiermee blijven de migratieroutes open en het ecosysteem in stand. De volgende fase van het project richt zich op het verbeteren van de infrastructuur, waaronder wegen, om zowel de gemeenschap als eco-toerisme beter te ondersteunen. Tot slot worden extra rangers opgeleid, worden de rangerstations uitgebreid en worden de stallen voor de koeien versterkt.

Roos Nolet, manager van de AFAS Foundation, bezocht het gebied recentelijk en deelt haar indrukken: “Wat mij het meest opviel, is de trots en toewijding van de Maasai-gemeenschap. Ik had niet verwacht dat de impact van dit project zo zichtbaar zou zijn, maar ik heb met eigen ogen gezien hoe families gezonder leven dankzij schoon water en hoe de natuur zich herstelt met het weghalen van hekken. De Conservancy biedt een levenslijn, niet alleen voor de Maasai, maar ook voor de biodiversiteit. We leren van elkaar en samen bouwen we aan een duurzame toekomst voor generaties.”