AI in het militaire domein: Nederland maakt zich sterk voor internationale dialoog

Kunstmatige intelligentie (AI) speelt een steeds grotere rol in oorlogsvoering. Denk aan drones, missies plannen met hulp van AI, of simulaties die onderhoud van militair materieel voorspellen. Tegelijkertijd brengt AI grote risico’s met zich mee op het gebied van veiligheid, verantwoordelijkheid en internationaal recht. Nederland werkt samen met Zuid-Korea om het verantwoord gebruik van AI in het militaire domein op de internationale agenda te zetten. Ook tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN). 

Minister-president Schoof sprak tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN) in New York over de noodzaak van internationale dialoog over AI in het militaire domein. Tijdens dit debat lanceerde Schoof het rapport van de Global Commission (GC REAIM) over verantwoord gebruik van AI in het militaire domein. Dit rapport is in opdracht van Nederland opgesteld.

Minister-president Schoof: “AI kan bijdragen aan oplossingen voor mondiale veiligheidsuitdagingen, zoals conflictpreventie, vredesoperaties, vroegtijdige waarschuwingssystemen en de bescherming van burgers in militaire contexten.”

Nederland maakt zich sterk voor internationale diplomatie over AI in het militaire domein

Nederland heeft een lange traditie van het bevorderen van vrede, veiligheid en internationale rechtsorde. Ook het werk op AI in het militaire domein sluit aan bij die traditie en onderstreept de rol van Nederland als bruggenbouwer in complexe mondiale vraagstukken. Nederland en Zuid-Korea werken hierin samen.

De afgelopen jaren hebben Nederland en Zuid-Korea de internationale agenda sterk beïnvloed. In 2023 organiseerde Nederland de eerste conferentie voor verantwoord gebruik van AI in het militaire domein (REAIM) in Den Haag. Zuid-Korea was in 2024 het gastland van de tweede editie. Samen dienden beide landen in september 2024 een VN-resolutie in over AI in het militaire domein, die met overweldigende steun werd aangenomen. Dit jaar gaat de discussie verder en volgt een nieuwe resolutie.

Minister van Buitenlandse Zaken Van Weel: “2 jaar geleden, tijdens de eerste REAIM-top in Den Haag, lanceerde Nederland de Global Commission. Het eindrapport markeert een belangrijke stap vooruit, met waardevolle handvaten voor het operationaliseren van beleid en voortzetten van de internationale dialoog.”

Snelle ontwikkeling van AI vraagt om actie

Het debat in de AVVN en het rapport dat Nederland presenteert, zijn bedoeld om een brede coalitie van landen te betrekken bij het maken van nieuwe regels en afspraken. Nederland gaat hierover de komende maanden actief in gesprek met andere landen.

Onafhankelijk rapport van internationale commissie

De internationale commissie werkte de afgelopen 2 jaar aan het rapport, onder begeleiding van The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS). De commissie bestaat uit 20 wetenschappers, juristen en technologie-experts. In het rapport staan aanbevelingen voor de AI-industrie en krijgsmachten wereldwijd. En aanbevelingen om internationaal samen te werken aan nieuwe afspraken. De 5 belangrijkste aanbevelingen:

1. Zorg dat het internationaal recht is verankerd in de ontwikkeling en inzet van AI en werk dit uit in ethische principes en standaarden;

2. Spreek af dat kritieke besluiten over nucleaire wapens alleen worden toevertrouwd aan mensen;

3. Ontwikkel nationaal beleid voor militaire AI en positieve prikkels om hieraan te voldoen op het gebied van testen en trainen;

4. Investeer in de internationale dialoog over AI in het militaire domein met alle regio’s van de wereld en verschillende partners;

5. Bouw meer kennis op over dit onderwerp met een centraal kennisnetwerk.