Superkrachten van bacteriën inzetten om waardevol materiaal te maken van slib
Dinsdag 9 december tekende het Haskoning Innovation & Education Fund voor een eerste donatie aan een toonaangevend project bij de TU Delft. Dankzij deze donatie van bijna een half miljoen euro aan het Universiteitsfonds Delft kan een wetenschapper aan de slag met een innovatief meerjarig onderzoek op het snijvlak van waterbouw, watertechnologie en biotechnologie. Deze inzichten kunnen leiden tot nieuwe technologieën die wereldwijd toepasbaar zijn en die bijdragen aan een duurzame samenleving.
Dit eerste project ‘Sludge to resource’ richt zich op het vinden van bacteriën die voorkomen in sterk vervuilde anaerobe omstandigheden, zoals in baggerdepots. Er gaat onderzocht worden of deze micro-organismen in staat zijn om schadelijke stoffen af te breken of om herbruikbare grondstoffen terug te winnen, zoals metalen of biopolymeren. Dit vraagt om het ontdekken van onbekende bacteriesoorten en het begrijpen van hun ‘superkrachten’. Denk aan bacteriën die PFAS, pesticiden of microplastics kunnen afbreken. Een heel natuurlijk reinigingsproces dus.
Mark van Loosdrecht, hoogleraar Milieubiotechnologie en Waterzuivering aan de TU Delft: “Van de naar schatting één miljard soorten microben (microscopisch kleine organismen zoals bacteriën, schimmels en algen) op aarde is 99 % nog nooit onderzocht, wat betekent dat er onontgonnen bronnen van onbekende micro-organismen en metabole processen kunnen zijn. De uitdaging is om deze te vinden en toepasbaar te maken!”
Het meest vervuilde slib slaan we in Nederland op in slibdepots. De Slufter op de Maasvlakte is een bekend voorbeeld van een plaats waar dit slib opgeslagen wordt. We verwachten dat dit soort slibdepots bijzondere micro-organismen aanwezig zijn die in staat zijn om hardnekkige vervuilende stoffen, zoals PFAS, PCBs, pesticiden en medicijnresten, af te breken.
Wat gaat er globaal gebeuren:
- Zoeken naar de juiste bacteriën:
Onderzoekers nemen monsters van vervuild slib en analyseren welke bacteriën daar leven. Met moderne technieken zoals DNA-en eiwit analyses wordt gekeken welke bijzondere eigenschappen in sommige bacteriën aanwezig zijn. - Testen in het lab:
Veelbelovende bacteriën worden vervolgens in het laboratorium gekweekt en verder onderzocht. De omstandigheden waarin ze optimaal kunnen groeien en vervuiling kunnen afbreken worden onderzocht. - Schaalvergroting:
Uiteindelijk is het de bedoeling om deze bacteriën in grotere installaties (bioreactoren) te gebruiken, zodat ze op grote schaal slib of afvalwater kunnen schoonmaken en waardevolle grondstoffen kunnen terugwinnen. Zo wordt afval een bron van nieuwe grondstoffen en dat past binnen de circulaire economie.
Welk maatschappelijk probleem lossen we hiermee op:
- Zwaar vervuild slib is een risico voor mens en milieu; denk bij verontreinigingen aan PFAS, PCBs, pesticiden of micro-plastics. Hoe mooi zou het zijn als bacteriën dit kunnen omzetten naar natuurlijke niet-schadelijke-stoffen.
- Het project ‘Sludge to Resource’ van de TU Delft kan van dit probleem juist een kans maken. Door kennis en technologieën uit verschillende disciplines te bundelen, worden er nieuwe mogelijkheden gecreëerd voor hergebruik van materialen en natuurlijke oplossingen.
Het Haskoning Innovation & Education Fund bekostigt dit onafhankelijk onderzoek vanuit de winstopbrengst van het bedrijf dat jaarlijks 12,5% van het nettoresultaat toekent aan wereldwijd onderzoek, innovatie en educatie op het gebied van klimaatbestendigheid en watertechnologie. Het fonds is bedoeld voor onafhankelijk onderzoek en past daarmee goed in de visie van het bedrijf om de wereld beter en duurzamer te maken.
